Bộ Giao thông ‘xin’ 2.200 tỷ đồng để xử lý 69 dự án nợ đọng

Đại biểu đề nghị cần kiểm tra, xử lý trách nhiệm cá nhân ở các dự án đội vốn

Vấn đề các dự án ngành giao thông chậm tiến độ, đội vốn được nhiều đại biểu quan tâm đặt câu hỏi chất vấn cũng như tranh luận thêm.

Đại biểu Bạch Thị Hương Thủy (Hòa Bình) đề nghị Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết giải pháp khắc phục trình trạng công trình trọng điểm đội vốn lớn, chậm tiến độ; cụ thể là có tới 69 dự án nợ đọng được nêu trong báo cáo của Bộ GTVT.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, Bộ GTVT đã báo cáo Quốc hội, Chính phủ trong kỳ phân bổ nguồn vốn dự phòng 10%, đồng thời, đề nghị bố trí vốn cho 69 dự án rải rác ở các địa phương khoảng 2.200 tỷ đồng.

“Chúng tôi mong Quốc hội ủng hộ, vì đây là những dự án hoàn thành trước 2015, khi Luật Đầu tư công chưa có hiệu lực. Hiện dự án đã hoàn thành, mong Quốc hội ủng hộ. Từ nay về sau không còn dự án như vậy nữa mà chỉ còn dự án đầu tư theo hình thức BT” - Bộ trưởng Thể nói.

Cũng liên quan tới các dự án chậm tiến độ, đội vốn, Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An) cũng chất vấn: “Các dự án giao thông chậm và đội vốn nhiều, vậy khi xử lý thì có đi kèm trách nhiệm đi cá nhân, tổ chức liên quan?”.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết, vừa qua, Bộ GTVT đã sử dụng thanh tra bộ, cùng với các các đơn vị liên quan như Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước và kể các cơ quan điều tra của Bộ Công an đang tiến hành xử lý tại các dự án chậm tiến độ. Những dự án chậm tiến độ do khách quan như giải phóng mặt bằng, bố trí vốn chưa kịp thời,... sẽ kiểm điểm, rút kinh nghiệm.

Còn đối với các dự án chậm vì lý do chủ quan sẽ làm rõ đối với trách nhiệm của các đơn vị liên quan như chủ đầu tư, ban quản lý dự án và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, kể cả chuyển hồ sơ sang cơ quan công an.

Bộ trưởng Thể cho biết thêm, đối với các dự án đội vốn thì đa số rơi vào các dự án đường sắt đô thị. Đây là các dự án có công nghệ mới và chủ yếu được phê duyệt trước năm 2008. Những năm 2008 – 2009 là giai đoạn khủng khoảng kinh tế, như năm 2009 trượt giá tới 20% và thống kê từ 2009 đến 2013 trượt giá tới 49%. Như vậy, việc đội vốn là do có yếu tố trượt giá, yếu tố công nghệ mới, thay đổi quy mô, chủ trương đầu tư.

Tuy nhiên, “chúng tôi cùng với các cơ quan chức năng, đặc biệt là các cơ quan điều tra cũng sẽ vào cuộc kiểm tra tất cả các dự án đội vốn. Những tổ chức, cá nhân nào vi phạm chắc chắn sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật. Chúng tôi ủng hộ chủ trương này và các ban quản lý dự án, các chủ đầu tư cũng nắm được tinh thần sẽ thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật, nhất là vấn đề sử dụng vốn của nhà nước. Về trách nhiệm của bộ, tại các dự án đội vốn đã có sự điều chuyển cán bộ, cũng như xem xếp loại cán bộ tại các dự án có vấn đề được dư luận quan tâm” - Bộ trưởng nói.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu tranh luận, hiện nay các dự án đội vốn không phải chỉ có các dự án đường sắt đội, mà có nhiều dự án khác cũng đội vốn. Đồng thời, đại biểu Cầu đề nghị Bộ trưởng kiểm tra lại các dự án đội vốn và xử lý nghiêm trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức liên quan.

Kiểm toán Nhà nước có được kiểm toán dự BOT?

Chất vấn Bộ trưởng Bộ GTVT, Đại biểu Bùi Văn Phương (Ninh Bình) hỏi: Sau kiểm toán 61 dự án BOT giao thông, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) giảm 222 năm thu phí. Trước đó, nhiều lập luận cho rằng, KTNN không được kiểm toán các dự án BOT giao thông, vì đây là các dự án của nhà đầu tư tư nhân. Xin hỏi Bộ trưởng, vì sao bộ không muốn kiểm toán các dự án BOT giao thông, nếu KTNN không kiên quyết thì dân có phải trả tiền oan cho 222 năm của 61 dự án này không và có lợi ích nhóm ở đây hay không?

Trả lời chất vấn của đại biểu Phương, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết: “Chúng tôi trân trọng sự hỗ trợ của KTNN. Ngay từ khi triển khai dự án BOT, Bộ GTVT đã mời kiểm toán, chủ doanh nghiệp BOT cũng trực tiếp mời kiểm toán vào cuộc, thậm chí mời cả cơ quan công an, chứ không phải như thông tin nói rằng Bộ GTVT không đồng ý kiểm toán dự án BOT”.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết thêm, gần như 100% dự án BOT đều được kiểm toán. Số liệu hơn 200 năm phải trả phí mà đại biểu phản ánh, trong kỳ họp trước đã trả lời. Theo quy định của pháp luật, khi dự án được phê duyệt, Bộ sẽ ký hợp đồng nguyên tắc với nhà đầu tư. Nhà đầu tư triển khai xong, mới tiến hành quyết toán.

“Căn cứ vào quyết toán thực tế, chúng ta điều chỉnh lại hợp đồng. Hợp đồng cuối cùng mới cho thu phí. Nếu kiểm toán căn cứ vào dự án khi mới được phê duyệt sẽ không đúng thực tế. Chúng tôi đã giải trình một lần rồi. Số liệu hơn 200 năm là đúng nhưng chỉ đúng với dự án được duyệt. Số liệu thực tế quyết toán, thời gian thu phí đã giảm rất nhiều so với hợp đồng nguyên tắc ban đầu”, Bộ trưởng nói.

Tuy nhiên, tranh luận với câu trả lời của Bộ trưởng Thể, Đại biểu Bùi Văn Phương cho rằng, không phải các dự án BOT đều mời kiểm toán từ đầu, mà chỉ có 3 dự án mời kiểm toán vào từ đầu.

Bộ trưởng Thể chia sẻ thêm: “Đối với các dự án BOT, khi làm dự án, chúng tôi làm đều cho chỉ đạo các nhà đầu tư mời KTNN vào từ đầu. Đây là chỉ đạo của Bộ chứ không phải thực tiến là các chủ đầu tư đều mời kiểm toán. Tuy nhiên, sau này khi triển khai nếu có vấn đề sẽ kết hợp để làm rõ hơn nữa”./.

>>>Xem thêm  Infographic: Những phát ngôn làm 'nóng' nghị trường Quốc hội tuần qua<<<

DUY THÁI