Thách Thức Và Giải Pháp Cơ Cấu Lại NSNN Và Nợ Công Tại VN

Hội nghị toàn thể PEMNA năm 2019 có chủ đề “Cơ cấu lại NSNN và quản lý nợ công để đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững”. Xin ông cho biết chủ đề này có ý nghĩa như thế nào trong bối cảnh hiện nay của Việt Nam?

Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn: Hôm nay Bộ Tài chính Việt Nam phối hợp với Ngân hàng thế giới và Bộ Tài chính và Kinh tế Hàn Quốc tổ chức Hội thảo quốc tế về diễn đàn quản lý, chọn chủ đề đó là “Cơ cấu lại NSNN và quản lý nợ công để đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững” để phục vụ đảm bảo an ninh tài chính quốc gia và phục vụ phát triển kinh tế nhanh và bền vững.

Đây là một diễn đàn để Việt Nam trao đổi những thách thức cũng như kết quả đạt được trong thực hiện nhiệm vụ chiến lược của mình, đó là tái cơ cấu lại nền tài chính quốc gia, trong đó trọng tâm là tái cơ cấu ngân sách và nợ công, đảm bảo an ninh an toàn cho nền tài chính quốc gia.

Trong thời gian qua thực hiện chiến lược này chúng ta đã đạt được những kết quả quan trọng, đó là chúng ta đã phục hồi được tỷ lệ động viên vào ngân sách đạt trên 23,5% GDP, quan trọng hơn tỷ lệ thu nội địa đạt trên 80% GDP. Tỷ lệ thu thu từ dầu khí hay tài nguyên khoáng sản chỉ còn dưới 4%.

Về quản lý nợ công, chúng ta đã đạt được bước tiến đáng kể khi giảm bội chi NS từ 5% trước đây xuống dưới 3,5% cho 2 năm gần đây. Trong đó, quyết toán 2017 tỷ lệ này chỉ còn 2,74% GDP. Nhờ vậy, nợ công giảm từ 63,8% năm 2015-2016 xuống 58,4% vào năm 2018. Đáng chú ý, chủ yếu nợ công đó từ việc phát hành trái phiếu Chính phủ trong nước với thời hạn trên 10 năm, mức lãi suất khá hợp lý khoảng 4,6-4,72%.

Như vậy, có thể thấy rằng chủ đề của Hội nghị PEMNA 2019 có nội dung quan trọng và cũng chính là mục tiêu Việt Nam đang kiên định thực hiện trong thời gian qua và trong giai đoạn sắp tới.

Xin ông cho biết vai trò và lợi ích của Việt Nam khi tham gia vào Mạng lưới Quản lý chi tiêu công tại châu Á (PEMNA)? Và với vai trò là nước chủ nhà của Hội nghị toàn thể PEMNA 2019, Bộ Tài chính kỳ vọng sẽ đạt được điều gì thông qua Hội nghị năm nay?

Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn: Như tôi đã nói ở trên, tuy đạt được kết quả ban đầu, nhưng nền tài chính ngân sách Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức. Thông qua Hội nghị chúng ta có thể trao đổi, làm việc với các đối tác, học tập kinh nghiệm các nước giải quyết những thách thức của nền tài chính. Trong đó, thách thức quan trọng là thách thức liên quan đến chính sách động viên, làm thế nào để chính sách động viên thu ngân sách trên cơ sở khuyến khích được DNVVN và siêu nhỏ, chống được chuyển giá, mở rộng cơ sở thuế thực hiện tỷ lệ động viên nhằm khuyến khích nền kinh tế phát triển.

Thứ hai, tiếp tục cơ cấu lại nợ công, các nước trong khu vực chỉ nợ công 48%, chúng ta dù đã giảm nhưng tỷ lệ nợ công vẫn còn cao, chiếm 58% GDP. Như vậy, cần tiếp tục hạ tỷ lệ này để đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn bền vững. Đồng thời tiếp tục cơ cấu lại nợ công.

Thứ ba, quản lý chi tiêu NS sao cho giải quyết được tình trạng giải ngân chậm, sử dụng không hiệu quả trong đầu tư công, quản lý NS qua đầu ra, tăng đầu tư công trong chi tiêu NS. Làm sao đạt được tỷ lệ bền vững 27-28% như năm 2017-2018.

Thứ tư, xây dựng Kho bạc quản lý chi tiêu NS hiện đại, thực hiện quan hệ giao dịch của kho bạc với tổ chức, người dân theo cấp độ 3, 4 hướng tới xây dựng kho bạc điện tử.

Thứ năm, từng bước cùng các bộ ngành thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt theo khu vực công trong toàn xã hội, đồng thời chuyển đổi từ kho bạc điện tử sang kho bạc số trong thời gian 3-5 năm tới. Đây là những vấn đề thách thức sẽ được thảo luận trong HN này để tìm ra giải pháp.